گردو یکی از پرطرفدارترین میوههای آجیلی در ایران محسوب میشود. که نهتنها در آجیل، بلکه در سبد غذایی ایرانیان در صبحانه و یا میان وعده و بعضاً در غذاها نیز استفاده میشود. گردو سرشار ویتامین و فسفر است. مقدار فسفر موجود در آن با ماهی و برنج و حتی تخممرغ نیز برابری میکند. گردو ازجمله مواد مغذی است که به دلیل طبیعت گرم آن از دوران کهن در تغذیه بسیار موردتوجه بوده اما تحقیقات درباره این ماده مغذی کهن همچنان ادامه دارد.
گردو خونساز و تصفیهکننده خون و از بروز حمله قلبی جلوگیری میکند، درمانکننده بیماریهای ریوی و مسکن دلپیچه، ملین بوده و آپاندیس را تقویت میکند، خوردن آن از تشکیل سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا جلوگیری کرده و خوردن آن با انجیر و موز بسیار توصیه میشود. چون گردو دارای مس میباشد بنابراین به جذب آهن در بدن کمک میکند.
مغز گردو دارای چند اسید آلی، ویتامینهای A,B,C,D,E، مواد چرب و املاح معدنی مانند کلسیم، پتاسیم، منیزیم، باریم و همچنین کاروتن است .پوسته گوشت دار میوه سبز گردو دارای امولسیون ،قند و اسیدهای آلی مانند اسید سیتریک، اسید مالیک، فسفاتها و اگزالات کلسیم است .عصاره برگ درخت گردو خاصیت میکروب کشی و باکتری کشی دارد. جدول ارزش غذایی در درصد گرم مغز گردو خام و خشک در جدول زیر موجود آورده شده است.
آب
|
3/5 گرم
|
پروتئین
|
14/8 گرم
|
مواد چربی
|
65 گرم
|
مواد نشاستهای
|
13 گرم
|
کلسیم
|
100 میلیگرم
|
فسفر
|
380 میلیگرم
|
آهن
|
3 میلیگرم
|
سدیم
|
2 میلیگرم
|
پتاسیم
|
50 میلیگرم
|
ویتامین آ
|
30 واحد
|
ویتامین ب 1
|
0/35 میلیگرم
|
ویتامین ب 2
|
0/12 میلیگرم
|
ویتامین ب 3
|
1 میلیگرم
|
ویتامین ث
|
2 میلیگرم
|
گردوی ایرانی یکی از مرغوب و معروفترین گردوهای موجود در دنیا است. زیرا ابتدا از ایران به خاورمیانه و ازآنجا به یونان و روم و سپس به انگلستان و بعد به آمریکا برده شده است. گردوی ایرانی تنها گونهای از این خانواده است که مغز آن ازنظر خوراکی مصرف اقتصادی دارد. مغز گردو حاوی مقدار زیادی امگا۳ است که باعث کارکرد بهتر مغز میشود. ۱۵ درصد از چربیهای مغز گردو از نوع غیراشباع است که برای سلامتی بدن بسیار مفید و سودمند هستند. چربی، بیشترین قسمت تشکیلدهندهی گردو است که 65٪ آن را شامل میشود. گردو محتوی مقدار کمی پروتئین حدود 15 درصد و مقدار اندکی کربوهیدرات است. بیشتر کربوهیدرات موجود در گردو بهصورت فیبر ذخیرهشده است. گردو منبع خوبی برای تأمین برخی ویتامینها و اسید فولیک محسوب میشود.
چربی موجود در گردو آن را به غذایی با کالری و چگالی انرژی بالا تبدیل کرده است. چگالی انرژی بالا یعنی کالری یک مادهی غذایی نسبت به حجم آن بالا است.
اگرچه گردو سرشار از چربی و کالری است، و جایگزینی مناسب با سایر مواد غذایی موجود در رژیم غذایی که باعث چاقی و اضافهوزن نمیشود. گردو دارا چربیهای چنداشباعنشده است که فراوانترین چربی موجود در گردو اسید چرب امگا-6 است که اسید لینولئیک نامیده میشود.
همچنین گردو دارای درصد نسبتاً بالایی اسید چرب امگا-3 است که آلفا لینولنیک اسید (ALA) نامیده میشود. مقدار این اسید چرب در گردو 8 تا 14 درصد کل محتوای چربی گردو است. درواقع گردو تنها مغزی است که این مقدار قابلتوجه از اسید چرب امگا-3 را در خود دارد و این اسید چرب مسئول بخش بزرگی از خواص گردو است.
آلفا لینولنیک اسید برای سلامت قلب، کاهش التهابات و بهبود ترکیب چربی خون مفید است. همچنین آلفا لینولنیک اسید میتواند پیش ساز اسیدهای چرب امگا-3 بلندزنجیر EPA و DHA باشد که فواید بیشماری برای سلامتی دارند.
گردو منبع غنی از مواد معدنی شامل کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، روی، مس، منگنز و سلنیوم است. گردو هم مانند سایر مغزها، سرشار از فیبر و پروتئین است. ازجمله خواص آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مس: این مادهی معدنی موجب تقویت سلامت قلب میشود. کمک به عملکرد دستگاه ایمنی بدن، استخوانها و اعصاب نیز از سایر وظایف این مادهی معدنی است.
اسید فولیک: با عنوان ویتامین B9 نیز شناخته میشود. اسید فولیک وظایف زیستی بسیاری بر عهده دارد. این ویتامین بدن را در مقابل بیماریهای قلبی، نقصهای مادر زادی، پوکی استخوان و سرطانهای مشخصی حفظ میکند.
منگنز: بیشترین مقدار این مادهی معدنی مهم در مغزها، غلات کامل، میوهها و سبزیها یافت میشود.
ویتامین E: گاما-توکوفرول مؤثرترین شکل ویتامین E در مبارزه با سرطانها است. گردو محتوی مقدار زیادی از این شکل ویتامین E است.
فسفر: نزدیک به 1٪ بدن ما را فسفر تشکیل میدهد. این مادهی معدنی بهطور عمده در استخوانها یافت میشود و وظایف بسیاری را در بدن بر عهده دارد. مصرف فسفر و کلسیم با همدیگر میتواند باعث بهبود شکستگی استخوان و درمان کمبودهای ویتامین «دی» نظیر استئومالاسی (نرمی استخوان) و ریکتز شود.
ویتامین B6: این ویتامین به تقویت دستگاه ایمنی و سلامت دستگاه عصبی کمک میکند. کمبود این ویتامین باعث کم خونی میشود.